Plenaire vergadering van donderdag 12 januari 2023: Olivier Vandecasteele
Mondelinge vragen over Olivier Vandecasteele
Enkel het gesproken woord telt
Onze landgenoot Olivier Vandecasteele zit sinds 24 februari 2022 vast in een Iraanse gevangenis. Bijna een jaar lang heeft de regering alles in het werk gesteld om zijn vrijlating te bewerkstelligen en om zijn detentieomstandigheden zo goed mogelijk te maken. Onze diplomaten in Teheran bezoeken hem telkens als ze daar de toestemming voor krijgen. Tot dusver hebben zeven consulaire bezoeken plaatsgevonden. Het laatste bezoek was op 4 januari.
Onze ambassadeur in Teheran kon hem bezoeken, berichten van zijn familie doorgeven en bezittingen overdragen. Hij stelde vast dat Olivier Vandecasteele vermagerd was. Zijn gezondheid is echter relatief stabiel. Details over zijn fysieke en mentale toestand delen wij enkel met de familie van Olivier Vandecasteele maar om een vraag te beantwoorden die mij werd gesteld: hij is gestopt met zijn gedeeltelijke hongerstaking.
Wij staan dan ook regelmatig in contact met de familie van Olivier Vandecasteele, die wij in deze beproeving tot het einde toe steunen en zullen blijven steunen. Zijn familie heeft ook verschillende keren contact met hem gehad. Elke keer werd er druk onderhandeld. Het laatste contactmoment vond plaats op kerstavond. Ik heb er zelf tot laat in de avond over onderhandeld.
Ter plaatse in Iran heeft onze ambassadeur tientallen pogingen ondernomen om Olivier Vandecasteele te helpen.
Wij hebben diplomatieke inspanningen opgevoerd om zijn vrijlating te vragen alsook de eerbiediging van zijn rechten, fatsoenlijke detentieomstandigheden en een frequenter contact met zijn familie.
In België hebben we de ambassadeur van Iran in Brussel al 10 keer ontboden.
Dus nee, België staat niet alleen in deze situatie. Op internationaal niveau heb ik bilaterale gesprekken gehad met verschillende Europese landen die zich in een soortgelijke situatie bevinden. Het is elke keer anders.
Op multilateraal niveau sta ik in nauw contact met de Europese instellingen met name met de Hoge Vertegenwoordiger van de Europese Unie, Josep Borrell, en met de Voorzitter van de Raad, Charles Michel.
Ik heb ook herhaaldelijk contact gehad met de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken. Het laatste contact vond op 13 december plaats.
Ondanks onze inspanningen en onze verzoeken om rechtvaardiging van deze arrestatie en detentie, die wij als volkomen onrechtvaardig en willekeurig beschouwen, heeft Iran ons nooit officieel in kennis gesteld van enige aanklacht tegen hem.
Tijdens een contactmoment met mijn Iraanse ambtgenoot sprak deze mondeling en zonder enige precisie over beschuldigingen van spionage.
Zoals u weet, beweren twee Iraanse persbureaus nu dat er vier aanklachten zijn ingediend tegen Olivier Vandecasteele met de straffen die u kent aangezien ze in de Belgische pers zijn gemeld.
Deze onthullingen zijn niet bevestigd door de ambassadeur, die we opnieuw hebben ontboden en aan wie we hebben herinnerd dat de grondrechten van Olivier Vandecasteele niet zijn gerespecteerd, waaronder het recht op verdediging en op een eerlijk en transparant proces.
Wij hebben ook gewaarschuwd tegen elk geweld tegen Olivier Vandecasteele als gevolg van dit vermeende vonnis. Dit zou een onaanvaardbare escalatie veroorzaken en ernstige gevolgen hebben voor onze bilaterale betrekkingen.
Volgens het internationale recht en door de aard van zijn detentieomstandigheden is Olivier Vandecasteelereeds reeds onderworpen aan foltering.
Tot slot hebben wij hem erop gewezen dat Olivier Vandecasteele het slachtoffer is van onmenselijke behandeling en ongegronde beschuldigingen. Ook maakten we opnieuw duidelijk dat we zijn onmiddellijke vrijlating eisen. In afwachting van zijn vrijlating vragen we met aandrang een verbetering van zijn detentieomstandigheden.
Wat de redenen voor zijn aanhouding ook zijn, ze zijn willekeurig. Olivier Vandecasteele heeft geen eerlijk proces gekregen en moet worden vrijgelaten.
Dit is een van de redenen waarom onze diensten een "negatief reisadvies" voor Iran hebben afgegeven.
Als het leven van een van onze landgenoten op het spel staat, is het onze plicht alles in het werk te stellen om zijn vrijlating te bekomen, door al de intelligentie van onze diplomatie en de ruime ervaring van onze diplomaten in dienst te stellen van Olivier Vandecasteele en zijn familie.
U zult begrijpen dat het niet gemakkelijk is gezien de aard van het Iraanse regime en de huidige situatie, die ik publiekelijk heb veroordeeld, die ik nu ook veroordeel, en die u net zo goed kent als ik.
Tot slot ben ik blij te horen dat u ons oproept om boven onze verschillen uit te stijgen. Ik ben blij om een bezorgd halfrond te zien, verenigd rond de situatie van een landgenoot die, hoop ik, dit beeld van een verenigd parlement rond het lot van een van onze landgenoten ooit zal kunnen zien.
Ik dank u.
