Te gast bij De Zevende Dag

Bij ons de minister van Buitenlandse Zaken Sophie Wilmès. Had u zo’n escalatie verwacht?

Absoluut niet. Iedereen was verbaasd en natuurlijk geschokt over wat we hebben gezien. We spreken over een oude democratie, we spreken over Amerikanen die onze waarden delen. Het is een frontale aanval tegen het centrum van de democratie.

U hebt zelf Trump ontmoet, we hebben er enkele beelden van, op een NAVO-top. Ik heb ook begrepen, eens bij Boris Johnson in zijn ambtswoning voor een kerstdrink. Ik neem aan dat die man toen totaal anders overkwam?

Absoluut. We hebben met elkaar gesproken, het was een serieus gesprek over het uitgaveniveau van België ten aanzien van de NAVO.

Een moeilijk gesprek …

Dat was een moeilijk gesprek, maar een heel aangenaam gesprek. Een respectvol gesprek. De man heeft of had toen gevoel voor humor. Het één heeft niets met het ander te maken.

Nu wordt hij gezien als een gevaar voor de democratie. Ziet u hem ook zo?

Wat gebeurd is, is een gevaar voor de democratie. De les die we moeten trekken, denk ik, is dat democratie heel kwetsbaar is. Het zou overal kunnen gebeuren. We moeten opletten met wat men zegt, en zeker als politicus. We hebben een enorme verantwoordelijkheid.

Moet zo iemand verbannen worden?

Democratie betekent de kans geven aan mensen om te kiezen voor wie ze willen. Het is een hele delicate kwestie. Ik weet dat de Democraten een afzettingsprocedure aan het voorbereiden zijn. Maar het is ook een kwestie van timing. We weten dat de machtsoverdracht over 10 dagen gebeurt, maar misschien is er een wil om te tonen dat hij niet geschikt is voor de job en hiermee een toekomstige presidentiële kandidatuur te voorkomen.

Laten we het dan over die toekomst hebben. Biden komt eraan. Wat verwacht u van Biden?

Eerst en vooral. Hij komt eraan omwille van het feit dat hij de verkiezingen heeft gewonnen, en dat is belangrijk: dat is de bevestiging dat democratie in Amerika werkt.

Ik verwacht meer sereniteit, ik hoop op meer sereniteit.

Ik hoop ook op meer voorspelbaarheid. Dat is ook belangrijk voor de diplomatie.

Hij heeft gezegd dat hij zal terugkeren naar het multilateralisme en internationale samenwerking.

En dat is heel belangrijk.

De vraag is of het veel verschil zal maken. U had het over de defensie-uitgaven. Ook Obama vroeg al dat Europa meer zou betalen voor defensie. Biden zal dat ongetwijfeld opnieuw vragen.

Absoluut, ik denk dat het fout is om te denken dat omwille van iemand met een andere persoonlijkheid of iemand van een andere partij dan Trump, dat de volledige agenda van de Verenigde Staten zal veranderen. De bekommernissen blijven dezelfde. De manier om erover te spreken zal zeker veranderen.

Ik heb gesproken over internationale samenwerking. Dat is een manier om een doel te bereiken, die zal veranderen ten opzichte van zijn voorganger, maar de agenda zal dezelfde blijven denk ik.

Maar de handelsoorlog met China, ziet u die stoppen of doorgaan?

Neen, het standpunt over China zal hetzelfde zijn.

Wanneer we spreken over Iran en het nucleaire programma, heeft hij gezegd dat hij bereid is om terug te komen aan de onderhandelingstafel. Maar ik ben ervan overtuigd dat hij ook met bijkomende punten zal komen.

U spreekt over China. Er zijn alweer meer dan 50 mensen opgepakt in Hong Kong afgelopen week. Terwijl heel de wereld over elkaars voeten struikelt om Trump te veroordelen, wordt eigenlijk hierover bijzonder weinig gezegd. Is dit niet veel gevaarlijker?

We moeten geen vergelijkingen maken tussen verschillende problematieken in de wereld. Elk punt is belangrijk. Dit was heel belangrijk en het blijft een probleempunt op de agenda. Europa heeft heel sterke taal gebruikt in een persmededeling. We hebben duidelijk een onmiddellijke vrijlating van deze mensen gevraagd.

Maar het heeft geen gevolgen voor China. Europa proclameert dit altijd, maar ondertussen worden er handelsakkoorden gesloten en gaan ze rustig verder.

Eerst en vooral, de mensen zijn vrijgelaten met uitzondering van één iemand.

We moeten blijven dialogeren met anderen, ook met diegenen met wie we niet dezelfde standpunten delen. Dat is de enige manier om zo’n situatie te voorkomen. We hebben erover gesproken. Ik denk dat het niet waar is dat we te coulant, te soepel zijn met China. We hebben altijd onze mening gezegd als er iets gebeurt dat niet correct is. Dit zal ook het geval blijven, ook gezien we een investeringsakkoord hebben kunnen bereiken. Europa heeft een investeringsakkoord kunnen bereiken.

We weten allemaal dat u getroffen bent door COVID-19. We hadden daarstraks Hans Bonte die al zei dat hij het niemand toewenst. Ook Trump heeft trouwens COVID gehad, maar aan hem kunnen we het niet vragen. Maar hoe is het intussen met u?

Het gaat beter. Het gaat veel beter in vergelijking met vroeger. Het gaat heel goed. Door mijn persoonlijke ervaring denk ik aan de mensen die getroffen zijn door corona en die het heel moeilijk hebben om terug aan het werk te gaan. Het neemt heel veel tijd en als regering moeten we denken aan deze mensen. Het is immers geen on/off-verhaal. Je bent geraakt door corona en dan gaat het beter, je voelt je beter, maar nog niet helemaal om een normaal leven te kunnen leiden. Voor mij heeft het drie maanden geduurd. Ik kan nu zeggen dat ik 100% hersteld ben, maar dit was niet het geval toen ik opnieuw het werk heb aangevat. Het was moeilijk, maar ik klaag niet want in vergelijking met anderen heb ik veel geluk gehad.

Dank u.