België organiseert ministerieel side-event over de strijd tegen straffeloosheid inzake seksueel geweld – UNGA77 te New York
Tijdens haar bezoek aan New York in het kader van UNGA77 – de 77ste Algemene Vergadering van de Verenigde Naties - zal minister van Buitenlandse zaken, Hadja Lahbib, samen met Europees commissaris voor crisisbeheersing Janez Lenarčič en de minister van Gender, Familie en het Kind van de Democratische Republiek Congo, Gisèle Ndaya Luseba, een side-event voorzitten rond de strijd tegen straffeloosheid inzake conflictgerelateerd seksueel geweld.
Sinds meerdere jaren hecht België bijzondere aandacht aan de verwevenheid tussen politieke, veiligheids- en humanitaire aspecten van crisissen. Daarom organiseert ons land sinds 2018 tijdens elke high-level week een evenement rond dit thema, samen met ECHO. In 2021 lag de focus op kinderen in gewapende conflicten, en in 2020 op de humanitaire impact van de klimaatverandering in conflictlanden.
Het thema van dit jaar is de strijd tegen straffeloosheid inzake seksueel geweld in conflictsituaties. Daarmee linkt België opnieuw een universeel thema als internationaal humanitair recht aan de actualiteit, in Oekraïne en andere regio’s in de wereld. België heeft ook voortdurend gepleit voor verantwoording voor seksueel geweld in het Syrische conflict.
Hadja Lahbib, minister van Buitenlandse Zaken: Of het nu gaat om meisjes of jongens die verkracht werden in OekraÏne of de Centraal Afrikaanse Republiek, seksslaaf moesten zijn voor Daesh, of om moeders die hun kind kregen na geweld – de overlevers hebben elk hun eigen, gruwelijke verhaal. Wat ze nodig hebben, zijn oplossingen op maat. Er is bovenal nood aan gerechtigheid, maar ook aan toegang tot gezondheidszorg, psychosociale of sociaal-economische steun of herstelbetalingen om zich opnieuw in de samenleving te integreren. Dat moeten we hen geven. Het engagement van België gaat verder dan het thema deze week op de agenda van de Algemene Vergadering te zetten. Ons land voert de strijd tegen straffeloosheid door significant bij te dragen tot de middelen van organisaties die het verschil maken – via OHCHR, het Internationaal Strafhof of het United Nations Team of Experts on the Rule of Law and Sexual Violence in Conflict.”
De internationale gemeenschap heeft al stappen gezet om het wetgevend kader te versterken, alsook om daders voor het gerecht te dagen. Het Statuut van Rome van het Internationaal Strafhof, aangenomen in 1998, is het eerste instrument van het internationale strafrecht waarin misdrijven van seksueel geweld uitdrukkelijk werden opgenomen. Het Internationaal Strafhof veroordeelde in 2021 voor het eerst seksuele misdaden die werden gepleegd in de DR Congo.
Toch blijft het overgrote deel van gemelde gevallen onbestraft en blijven slachtoffers verstoken van gerechtigheid. Daarom is het vroegtijdig verzamelen en zorgvuldig bewaren van bewijslast door zowel gerechtelijke en mensenrechtenactoren een prioriteit. Naast een push voor verantwoording en berechtiging van daders, wil België ook dat preventie, bescherming en bijstand voor slachtoffers wordt verbeterd. Het is dan ook belangrijk om de grondoorzaken van seksueel geweld aan te pakken en te streven naar gendergelijkheid en participatie van vrouwen bij besluitvorming.
Antonia Mulwey van Legal Action Worldwide, Natalia Kanem, Executive Director van UNFPA, Pramila Patten, VN-Speciaal Vertegenwoordiger voor seksueel geweld in conflictsituaties en Kim Seelinger, Speciaal Adviseur voor seksueel geweld in conflictsituatie van het Internationaal Strafhof zullen deel uitmaken van een expertenpanel rond de voornoemde thema’s. Het ministerieel side-event zal worden afgesloten door Joyce Msuya, Adjunct-secretaris-generaal voor humanitaire zaken en plaatsvervangend coördinator voor noodhulp van het Bureau voor de Coördinatie van Humanitaire Zaken van de Verenigde Naties (OCHA).
