20ste Europese en Werelddag tegen de doodstraf

Op 10 oktober is het de 20ste Europese en Werelddag tegen de doodstraf. De afgelopen 20 jaar werd belangrijke voortuitgang geboekt : twee derde van alle landen in de wereld hebben de doodstraf in rechte of in feite afgeschaft. Van de 55 landen of territoria die de doodstraf nog behouden in hun strafrecht voerden er in 2021 slechts 18 landen effectief executies uit. Dus 175 van de 193 lidstaten van de Verenigde Naties (VN) waren vorig jaar executievrij. Toch volstaat dit niet. Het doel van België en de Europese Unie is de volledige, wereldwijde afschaffing van de doodstraf voor alle misdrijven.

De Werelddag heeft dit jaar als thema : de doodstraf en foltering. De doodstraf schendt immers niet alleen het recht op leven, maar ook andere mensenrechten, zoals het recht niet onderworpen te worden aan foltering of andere vormen van wrede, onmenselijke of onterende behandeling of bestraffing. Enkele jaren geleden lag ons land reeds aan de basis van een resolutie van de VN Mensenrechtenraad die de relatie tussen de doodstraf en foltering duidde.

In het kader van haar kandidatuur voor de VN-Mensenrechtenraad heeft België zich ertoe verbonden om de kwestie van de doodstraf op de agenda van dit multilaterale orgaan te blijven plaatsen.

Het Belgisch engagement beperkt zich echter niet tot één dag of één instelling. Om een wereldwijde afschaffing van de doodstraf te bekomen is inzet nodig op lange termijn, op verschillende fronten en met diverse partners.

Zo zal ons land actieve steun verlenen voor de adoptie later dit jaar door de VN Algemene Vergadering van een nieuwe resolutie over een moratorium op het gebruik van de doodstraf. Ook zal België – als lid van de ‘Groep van Vrienden van het Tweede Facultatief Protocol’ – blijven ijveren voor de ratificatie van het Tweede Facultatief Protocol bij het Internationaal Verdrag inzake Burgerrechten en Politieke Rechten dat voorziet in de afschaffing van de doodstraf.

België blijft ook samenwerken met NGO’s die actief zijn in de strijd tegen de doodstraf, zoals de Wereldcoalitie tegen de Doodstraf, de Internationale Commissie tegen de Doodstraf, en “Ensemble contre la Peine de Mort”, de drijvende kracht achter de driejaarlijkse wereldcongressen tegen de doodstraf, waarvan het volgende in november in Berlijn zal plaatsvinden. België ondersteunt ook een project voor capacity-building van het maatschappelijk middenveld om, waar nodig, de afschaffing van de doodstraf te bevorderen.

Minister van Buitenlandse Zaken, Hadja Lahbib : “Ik kijk uit naar het driejaarlijkse treffen van de tegenstanders van de doodstraf in november te Berlijn, dat de gelegenheid zal bieden tot inspirerende ontmoetingen en overleg. Ik deel de overtuiging van Albert Camus dat “noch in harten van mensen noch in de zeden van de maatschappij duurzame vrede zal huizen, zolang de dood niet buiten de wet is gesteld”.