Nieuw Belgisch steunpakket voor Oekraïne goedgekeurd
Op voorstel van Minister van Buitenlandse Zaken Hadja Lahbib en Minister van Ontwikkelingsamenwerking Caroline Gennez heeft de Ministerraad op 16 juni 2023 een nieuw financieel ondersteuningspakket ten behoeve van Oekraïne goedgekeurd. Het gaat om steun aan initiatieven van de NAVO voor Oekraïne en Moldavië, het VN-Fonds voor ondersteuning van vrouwenorganisaties, het Internationaal Agentschap voor Atoomenergie en het slachtofferfonds van het Internationaal Strafhof. Inzake de humanitaire noden geeft België ondersteuning aan multilaterale organisaties, o.a. VN-agentschappen die op het terrein basisvoorzieningen aanbieden aan de bevolking, waaronder slachtoffers van de recente overstromingen na de dambreuk nabij Cherson.
Het Belgisch beleid ter ondersteuning van Oekraïne is sterk verankerd in een multilaterale samenwerking met partners en bondgenoten. Met deze nieuwe bijdragen komt België zijn engagementen na tegenover Oekraïne en onze internationale partners.
Om Oekraïne in staat te stellen zich te verdedigen tegen de Russische agressie, blijft hulp aan de Oekraïense strijdkrachten een prioriteit. De NAVO heeft de verschillende bestaande instrumenten voor niet-letale steun aan Oekraïne gebundeld in het fonds voor de financiering van het zgn. Globale Steunpakket voor Oekraïne (Comprehensive Assistance Package Ukraine – CAP). België zal hieraan een nieuwe bijdrage van 1.5 miljoen euro overmaken.
De Russische agressie heeft ook geleid tot een flagrante verslechtering van de veiligheidssituatie in de buurlanden van Oekraïne en in de eerste plaats Moldavië. België zal aan het zgn. NAVO Fonds voor Capaciteitsopbouw inzake Defensie (Defence Capacity Building Trust Fund – DCB) een bijdrage van 1 miljoen euro overmaken om de Moldavische strijdkrachten weerbaarder te maken tegen chemische, biologische, radiologische en nucleaire wapens.
België is een internationale voortrekker als promotor van vrouwenrechten wereldwijd en wil deze rol ook in Oekraïne en Moldavië waarmaken. Dit zal gebeuren via een nieuwe bijdrage van 600.000 euro aan het “Women’s Peace and Humanitarian Fund” van de Verenigde Naties (WPHF), een partnerschap tussen de VN en het maatschappelijk middenveld. België wil ook de strijd tegen straffeloosheid verder ondersteunen door een nieuwe bijdrage van 500.000 euro te leveren aan het Internationaal Strafhof, en met name aan het Fonds voor Slachtoffers van het Hof.
De nucleaire veiligheid in Oekraïne is in gevaar ten gevolge van de vijandelijkheden nabij nucleaire installaties. Het Internationaal Agentschap voor Atoomenergie (IAEA) speelt een cruciale rol bij het verzekeren van de nucleaire veiligheid in Oekraïne. België zal de activiteiten van het IAEA in Oekraïne ondersteunen met een bijdrage van 1 miljoen euro.
Minister van Buitenlandse Zaken Hadja Lahbib: “Via multilaterale financiering blijft België Oekraïne bijstaan in zijn strijd om zelfverdediging. En meer dan dat: we willen niet alleen het Oekraïense volk helpen zich te verdedigen – we willen ook de gevolgen van de oorlog, de diepe wonden die zijn geslagen, zoveel mogelijk helpen verzachten. Dat doen we onder meer door speciale aandacht te schenken aan de oorlogsslachtoffers, in het bijzonder aan vrouwen die het slachtoffer zijn geworden van geweld. De Belgische steun is en blijft erop gericht mensen opnieuw toegang te geven tot basisvoorzieningen en een dak boven het hoofd, toegang tot medicijnen, ziekenhuizen die open kunnen blijven, zuiver drinkwater en voedsel. Scholen worden heropgebouwd en voorzien van schuilkelders, zodat kinderen terug les kunnen volgen. Een deel van de steun zal ook worden ingezet voor de slachtoffers van de recente overstromingen”.
De vernieling in Oekraïne, en de impact ervan op Oekraïense gezinnen, is niet te overzien. Sinds de start van de oorlog heeft het Russische leger voor meer dan 135 miljard euro aan materiële schade aangericht in het land : talloze huizen, ziekenhuizen en scholen liggen in puin. Eén op de vijf Oekraïners heeft sinds de invasie nog moeilijk toegang tot zorg of medicijnen. Dicht bij de frontlinie loopt dat cijfer zelfs op tot één op de drie. Bijna de helft van de Oekraïense kinderen mist lessen op school door de gevolgen van de oorlog. De Russische aanvallen viseren ook de nutsvoorzieningen, waardoor miljoenen mensen het zonder stromend water of warmte moeten doen. Rusland viseert de Oekraïense bevolking in de hoop hun moreel te ondermijnen. En nu komt daar nog eens de humanitaire en ecologische ramp in Cherson bij.
Gezien de groeiende humanitaire noden komt er een nieuw steunpakket van 24 miljoen euro. Dat gaat voornamelijk naar internationale hulporganisaties, die al aanwezig zijn op het terrein, zoals het humanitaire crisisagentschap van de VN (OCHA), het Wereldvoedselprogramma (WFP), UNICEF, het VN-vluchtelingenagentschap (UNHCR) en de International Organisation for Migration (IOM). Dit pakket komt bovenop de 61,5 miljoen euro aan humanitaire hulp die België in 2022 heeft geleverd.
Minister van Ontwikkelingssamenwerking Caroline Gennez: "De gevolgen van de oorlog in Oekraïne – waaronder de ramp in Cherson – zal nog jaren nazinderen. De humanitaire noden blijven enorm. De gecoördineerde aanvallen op waterleidingen, energie-infrastructuur, ziekenhuizen en scholen heeft als doel het dagelijks leven van de gewone Oekraïners onmogelijk te maken. Ondanks alle ellende vechten ze dapper voort – ook voor ons. Europa zal pas veilig zijn als Oekraïne veilig is. Met deze nieuwe steun helpen we de Oekraïners vol te houden. We blijven solidair met de Oekraïense bevolking, zo lang als dat nodig is".